Skip to main content

મુસ્લિમો કે આદિવાસીઓના અલગ ચોકા બંધ કરો: સૌને માટે ગુજરાતમાં એક જ સમાન નાગરિક ધારો જરૂરી

- પ્રો. હેમંતકુમાર શાહ 
ગુજરાતમાં સમાન નાગરિક ધારો (UCC) માટેની કવાયત શરૂ થઈ છે. કોઈ પણ ધાર્મિક કે જાતિગત સમુદાય સમાન નાગરિક ધારામાંથી બાકાત રહેવા જોઈએ નહીં. એ બધાને સમાન રીતે લાગુ પડવો જોઈએ.
એટલે માગણી એવી થવી જોઈએ કે એ આદિવાસીઓને પણ લાગુ પડવો જ જોઈએ. આદિવાસીઓની પરંપરાઓ જુદી છે માટે એમને એ લાગુ ન પડે એવી દલીલ વાહિયાત છે. એમ તો બધા ધર્મોમાં અને જાતિઓમાં પરંપરાઓ અલગ અલગ જ છે. ચાલુ રાખો એ બધું જ, અને secular કાયદા બનાવવાનું જ બંધ કરી દો ને. હિંદુઓમાં સતીપ્રથા તો એક પરંપરા છે, એ ચાલુ રાખો, એવું કોઈ કહેશો ખરા? 
આદિવાસીઓને UCC લાગુ ન પડવાનો હોય તો પછી એ કાયદો જોઈએ જ નહીં એવી દલીલ પણ ધર્મનિરપેક્ષ કે secular દલીલ નથી. સરકાર આદિવાસીઓને એ કાનૂનમાંથી બાકાત રાખવા માગતી હોય તો તે ખોટી બાબત છે એમ ખોંખારો ખાઈને કેમ ન કહેવાય?  શા માટે આદિવાસીઓ વચ્ચે કામ કરતી સંસ્થાઓ એમ ન કહે? વસ્તી ગણતરીમાં આદિવાસીઓ હિન્દુઓ ગણાય છે. તો હિન્દુઓમાં અલગ શ્રેણી આ કાયદા માટે કેવી રીતે હોઈ શકે? 
ગુજરાતની ભાજપ સરકાર આદિવાસીઓને UCCમાંથી બાકાત રાખવા માગે છે કારણ કે એમાં એમને એકાદ કરોડ આદિવાસીઓ નારાજ થશે અને ચૂંટણીમાં પોતાને મત નહીં આપે એવી બીક લાગે છે. પણ એ ભાજપ છે, આદિવાસીઓમાં કામ કરતી સંસ્થાઓ કંઈ ભાજપ નથી. એટલે એમણે તો આદિવાસીઓને શા માટે બાકાત રાખવામાં આવે છે એવો સવાલ ઉઠાવવો જ જોઈએ. 
સરકાર UCC માત્ર મુસ્લિમો માટે લાવી રહી છે અને હિન્દુઓમાંના આદિવાસીઓને બાકાત રાખવા માગે છે એ દલીલમાં પણ ઝાઝું તથ્ય છે. 
પણ secularism શું છે? એ તો એ છે કે કૌટુંબિક બાબતો અંગેના તમામ દીવાની કાયદા કે નિયમો પણ બધાને સમાન રીતે લાગુ પડે. કાયદો કયા પક્ષની સરકાર લાવી રહી છે એ અગત્યનું છે જ નહિ. એ તમામ જોગવાઈઓની બાબતમાં secular કાનૂન છે કે નહીં તે મહત્ત્વનું છે. 
ગુજરાતના સૂચિત કાયદામાં નીચેની બાબતો કોઈ પણ ધર્મ કે જાતિને ધ્યાનમાં લીધા સિવાય સૌ નાગરિકો માટે હોય:
(૧) છોકરા અને છોકરી માટે લગ્નની ઉંમરની બાબતમાં સમાનતા. મુસ્લિમો એમ કહે કે અમે તો ૧૫ વર્ષની વયની છોકરીને પરણાવી શકીએ કારણ કે એ અમારા ફલાણા ગ્રંથમાં માન્ય છે અથવા એ અમારી પરંપરા છે તો એ તદ્દન બોગસ વાત છે. 
(૨) છૂટાછેડાની વ્યવસ્થામાં અને તેના અધિકારની બાબતમાં સ્ત્રી અને પુરુષ વચ્ચે સમાનતા. 
(૩) છૂટાછેડાના કિસ્સામાં સ્ત્રીઓને કે પુરુષોને ભરણપોષણ આપવાની બાબતમાં સમાનતા. એમાં પણ અમારા ધર્મગ્રંથમાં આમ કે તેમ કહેવામાં આવ્યું છે કે અમારી પરંપરા આમ કે તેમ છે એવું ન ચાલે. 
(૪) એકપતિત્વ અને એકપત્નીત્વની બાબતમાં બધા માટે સમાન કાયદો, જો એ આદર્શ સમજવામાં આવતી બાબત હોય અને એ કાયદો કરવો જ હોય તો. 
(૫) વ્યક્તિના મૃત્યુ બાદ મિલકતની વારસાઈ બાબતમાં સમાનતા. મિલકત કોને કેટલી મળે તે બાબતમાં સમાનતા.
(૬) બાળકોને દત્તક લેવા અંગેના કાયદામાં સમાનતા.
(૭) કોઈ પણ વ્યક્તિઓને લગ્ન કરીને કે લગ્ન વિના સાથે રહેવાની અને જીવવાની બાબતમાં સ્વતંત્રતા. 
ઉપરોક્ત બાબતોમાં ધાર્મિક કે જાતિગત પરંપરાઓ અથવા સેંકડો કે હજારો વર્ષો પહેલાં લખાયેલાં પુસ્તકોની વાતો મહત્ત્વની નથી જ; આધુનિક વિજ્ઞાન, સમાનતા અને માનવ અધિકારોનાં મૂલ્યો મહત્ત્વનાં છે. એ ધ્યાનમાં રાખીને કાયદો ઘડાય છે કે નહિ તે મહત્ત્વનું છે. 

Comments

Post a Comment

TRENDING

Adani coalmine delayed? Australian senate fails to pass crucial "reform" amendment for project's financial closure

Adanis' Mundra power plant, controversial in Australia By  A  Representative In what is being described as a new “new hurdle”, the proposed Adani coalmine in the Queensland state of in Australia failed to get the crucial Australian Parliamentary nod, essential for financial closure for one of the biggest coalmining projects in the world. The government lost the Senate vote 35-33, meaning the legislation won't pass until the Senate returns in mid-June.
Post a Comment
Read more

Paul Newman wasn't just remarkably talented, he was anti-war activist, disdained Hollywood excesses

By Harsh Thakor*  On January 26th of this year, we celebrated the birth centenary of Paul Newman, one of the finest actors of his era. His passing on September 26, 2008, after a prolonged battle with lung cancer, was met with an outpouring of tributes and remembrances from artists across the film industry, all sharing their thoughts and memories of the legendary actor.  
Post a Comment
Read more

Aurangzeb’s last will recorded by his Maulvi: Allah shouldn't make anyone emperor

By Mohan Guruswamy  Aurangzeb’s grave is a simple slab open to the sky lying along the roadside at Khuldabad near Aurangabad. I once stopped by to marvel at the tomb of an Emperor of India whose empire was as large as Ashoka the Great's. It was only post 1857 when Victoria's domain exceeded this. The epitaph reads: "Az tila o nuqreh gar saazand gumbad aghniyaa! Bar mazaar e ghareebaan gumbad e gardun bas ast." (The rich may well construct domes of gold and silver on their graves. For the poor folks like me, the sky is enough to shelter my grave) The modest tomb of Aurangzeb is perhaps the least recognised legacies of the Mughal Emperor who ruled the land for fifty eventful years. He was not a builder having expended his long tenure in war and conquest. Towards the end of his reign and life, he realised the futility of it all. He wrote: "Allah should not make anyone an emperor. The most unfortunate person is he who becomes one." Aurangzeb’s last will was re...
Post a Comment
Read more

Beyond his riding skill, Karl Umrigar was admired for his radiance, sportsmanship, and affability

By Harsh Thakor*  Karl Umrigar's name remains etched in the annals of Indian horse racing, a testament to a talent tragically cut short. An accident on the racetrack at the tender age of nineteen robbed India of a rider on the cusp of greatness. Had he survived, there's little doubt he would have ascended to international stature, possibly becoming the greatest Indian jockey ever. Even 46 years after his death, his name shines brightly, reminiscent of an inextinguishable star. His cousin, Pesi Shroff, himself blossomed into one of the most celebrated jockeys in Indian horse racing.
Post a Comment
Read more

Haven't done a good deed, inner soul is cursing me as sinner: Aurangzeb's last 'will'

Counterview Desk The Tomb of Aurangzeb, the last of the strong Mughal emperors, located in Khuldabad, Aurangabad district, Maharashtra, has this epitaph inscribed on it: "Az tila o nuqreh gar saazand gumbad aghniyaa! Bar mazaar e maa ghareebaan gumbad e gardun bas ast" (the rich may well construct domes of gold and silver on their graves. For the poor folks like me, the sky is enough to shelter my grave).
Post a Comment
Read more

Health expert Dr Amitav Banerjee on commercialization of healthcare and neglect of natural immunity

By AK Shiburaj  In an interview with me, eminent health expert Dr. Amitav Banerjee has examined the impact of privatization on the healthcare sector, the implications of the World Health Organization (WHO) becoming a commercially driven entity, and the consequences of a pharmaceutical industry prioritizing profit over public health. He argues that an approach ignoring the importance of natural immunity fosters a drug-centric system that undermines the benefits of modern medicine.
Post a Comment
Read more

Hyderabad seminar rekindles memories of the spark lit 50 years ago by students

By Harsh Thakor*  History is something we constantly remember and reflect upon, but certain moments and events bring it back to our memory in a special way. For the Telugu people, and Telangana in particular, the memorial seminar held on February 20–21 was a significant occasion to recall the glorious events, transformations, leaders, and heroes of past struggles. Thousands of students rewrote the history of people's movements in Andhra Pradesh, carrying revolutionary zeal and the spirit of self-sacrifice to levels comparable to the Russian and Chinese Revolutions.
2 comments
Read more

Trust, we (from People to PM and President) did not take a Holy Dip in some Holy Shit!

By Dr Mansee Bal Bhargava  I could see two deeply interlinked aspects between human and water in #MahaKumbh2025. Firstly, the HOPE that a ‘holy dip’ in the River Ganga (colloquially referred as dubki and spiritually as ‘Snan’) will cleanse oneself (especially the sins); and secondly, the TRUST that the water is pure to perform the cleansing alias living the hope. Well, I consider hope to be self-dependent while, trust is a multi-party dependent situation. The focus here is on the trust and I shall write later on hope.
1 comment
Read more

Vadodara citizens urge authorities to adhere to environmental mandates in Vishwamitri River Rejuvenation Project

By A Representative   A coalition of environmental activists, ecologists, and urban planners in Vadodara has issued an urgent appeal to state and municipal authorities, demanding strict compliance with court-mandated guidelines for the upcoming Vishwamitri River rejuvenation project. Scheduled to commence in March 2025, the initiative aims to mitigate flooding and restore the river, but citizens warn that current plans risk violating National Green Tribunal (NGT) orders and jeopardizing the river’s fragile ecosystem, home to endangered species like crocodiles and Indian Softshell Turtles.  
Post a Comment
Read more

Buddhist communities in Michigan protest for Mahabodhi Temple’s return to Buddhist control

By A Representative   Buddhist communities in Michigan have staged protests demanding the return of the Mahabodhi Vihara in Gaya, Bihar, India, to full Buddhist control. The Mahabodhi Temple, regarded as the holiest pilgrimage site in Buddhism, is currently managed under the Bodhgaya Temple Act of 1949, which grants a majority of control to non-Buddhists.
Post a Comment
Read more